Nadbużański Szlak Rowerowy 

(czerwony)

 

Janów Podlaski – Włodawa – Hrubieszów

 

Łączna długość: 288 km

 

I odcinek: Janów Podlaski – Włodawa

 

Janów Podlaski (pl. Partyzantów) – Wygoda – Ostrów – Pratulin – Łęgi – Krzyczew – Neple – Stare Mokrany – Malowa Góra – Koroszczyn – Kobylany – Zastawek – Lebiedziew – Dobratycze Kolonia – Kostomłoty – Okczyn – Kodeń – Zabłocie – Krzywowólka – Jabłeczna – Liszna – Sławatycze – Kuzawka – Hanna – Dołhobrody – Stawki – Różanka – Szuminka – Włodawa (ul. Mostowa)

Długość: 146 km

 

Szlak przebiega przez wschodnią część województwa lubelskiego, w sąsiedztwie rzeki Bug, wyznaczającej granicę Polski z Białorusią. Są to tereny Niziny Południowopodlaskiej i Polesia Lubelskiego. Trasa umożliwia poznanie unikatowych walorów nadbużańskiej przyrody i krajobrazu, który został tylko nieznacznie przekształcony przez człowieka. Bug pozostaje do dzisiaj jedną z nielicznych dużych rzek w Europie, która zachowała naturalny charakter, dzięki czemu można podziwiać jej liczne zakola i starorzecza, tzw. bużyska, oraz występujące w dolinie Bugu liczne okazy unikatowej fauny i flory (Park Krajobrazowy Podlaski Przełom Bugu). Region może się również poszczycić cennymi obiektami dziedzictwa kulturowego i historycznego (m.in. świątynie różnych wyznań i forty twierdzy brzeskiej). Szlak poprowadzono drogami utwardzonymi i gruntowymi, przejazd nimi przy niekorzystnych warunkach atmosferycznych może być utrudniony

 

Miejsca warte odwiedzenia

Janów Podlaski:

-zespół pokatedralny: kolegiata Św. Trójcy z lat 1714–1735 (w podziemiach grób księdza i poety Adama Naruszewicza), barokowa dzwonnica z 1745 r.

-klasycystyczny kościół podominikański św. Jana Chrzciciela z lat 1790–1801

-pozostałości dawnego zespołu pałacowego i zamku biskupiego, w parku grota ks. Adama Naruszewicza

-zabytkowa stacja paliw z lat międzywojennych

Wygoda:

-stadnina koni czystej krwi arabskiej (1817)

-zespół stajni, m.in. Stajnia Czołowa (1845) i Stajnia Zegarowa (1841)

Pratulin: Sanktuarium Błogosławionych Męczenników Podlaskich

Krzyczew: XVII-wieczny drewniany kościół św. Jerzego (dawna cerkiew unicka)

Neple:

-ruiny zespołu pałacowego Mierzejewskich z XIX w. (m.in. lamus zwany Skarbcem, pawilon Biwak, Biały Dworek i kaplica)

-XVIII-wieczny barokowy kościół parafialny Podwyższenia Krzyża Świętego (dawna cerkiew unicka)

-w sąsiedztwie Nepli punkt widokowy i „Kamienna Baba” – głaz z okresu wczesnego średniowiecza

Koroszczyn: Wielki Fort z lat 1911–1914, należący do zespołu obronnego twierdzy brzeskiej

Kobylany:

-cerkiew prawosławna św. Michała z końca XIX w.

-forty twierdzy brzeskiej

Zastawek: cmentarz tatarski

Lebiedziew: forty twierdzy brzeskiej

Kostomłoty: cerkiew neounicka św. Nikity z XVII w., sanktuarium Unitów Podlaskich

Kodeń:

-Sanktuarium MB Kodeńskiej – bazylika św. Anny z lat 1629–1635

-pozostałości zespołu zamkowego Sapiehów (ruiny zamku i gotycko-renesansowa cerkiew Św. Ducha z XVI w., pałac Placencja z XVIII w.)

-Muzeum Misyjno-Ornitologiczne w klasztorze oo. Oblatów

Jabłeczna: prawosławny zespół klasztorny: cerkiew św. Onufrego, dzwonnica, budynek klasztorny oraz dwie kaplice drewniane (Zaśnięcia NMP z pięcioma kopułami i Św. Ducha – nad Bugiem)

Sławatycze:

-prawosławna cerkiew Wniebowstąpienia NMP z XIX w.

-neorenesansowy kościół MB Różańcowej z początku XX w. Hanna: kościół – dawna drewniana cerkiew unicka

Różanka: ruiny XVIII-wiecznego pałacu Pociejów

Włodawa:

-zabytkowy układ urbanistyczny miasta z domami z przełomu XVIII i XIX w.

-barokowy kościół św. Ludwika z lat 1739–1780 z klasztorem oo. Paulinów

-zespół synagogalny: Wielka i Mała Synagoga, dom kahalny (obecnie Muzeum Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego)

-cerkiew prawosławna Narodzenia NMP z XIX w.

-Czworobok – barokowy zespół kramów i jatek z początkuXVIII w.

 

II odcinek: Włodawa – Hrubieszów

 

Włodawa (ul. Mostowa) – Okuninka – Osowa – Kosyń – Majdan Stuleński – Wola Uhruska – Potoki – Ruda-Huta – Żalin – Świerże – Wólka Okopska – Dorohusk – Turka – Husynne – Uchańka – Dubienka – Starosiele – Krynica – Jasienica – Maziarnia Strzelecka – Stefankowice – Ubrodowice – Szpikołosy – Dziekanów – Moroczyn – Gródek – Hrubieszów (ul. Wyzwolenia)

Długość: 142 km

 

Południowa część Nadbużańskiego Szlaku Rowerowego biegnie przez tereny Polesia Lubelskiego i Wołyńskiego, a za Dubienką przekracza granicę Wyżyny Wołyńskiej. Na trasie znajdują się cenne przyrodniczo tereny objęte ochroną w ramach Międzynarodowego Rezerwatu Biosfery Polesie Zachodnie, Sobiborskiego Parku Krajobrazowego, Chełmskiego Parku Krajobrazowego, Strzeleckiego Parku Krajobrazowego. Na trasie znajdują się miejsca wypoczynku i rekreacji, takie jak Jezioro Białe, z dobrze rozwiniętą infrastrukturą turystyczną, czy zalew w Husynnem. Szlak pozwala na poznanie nadbużańskiej przyrody oraz historii regionu, prowadzi bowiem m.in. przez dawne pola bitewne (Dubienka), obok owianych legendami zabytków i innych pamiątek przeszłości. Zachowane cmentarze, a także liczne zabytkowe cerkwie, kościoły oraz zespoły dworskie są świadectwem wzajemnego przenikania się kultur pogranicza. Trasę poprowadzono drogami utwardzonymi i gruntowymi, więc jej przebycie przy niekorzystnych warunkach atmosferycznych może być utrudnione.

 

Miejsca warte odwiedzenia

Włodawa:

-zabytkowy układ urbanistyczny miasta z domami z przełomu XVIII i XIX w.

-barokowy kościół św. Ludwika z lat 1739–1780 z klasztorem oo. Paulinów

-zespół synagogalny: Wielka i Mała Synagoga, dom kahalny (obecnie Muzeum Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego)

-cerkiew prawosławna Narodzenia NMP z XIX w.

-Czworobok – barokowy zespół kramów i jatek z początkuXVIII w.

Orchówek: barokowy kościół św. Jana Jałmużnika z XVIII w.

Sobibór: muzeum na terenie byłego hitlerowskiego obozu zagłady

Wola Uhruska: wieś letniskowa nad Bugiem

-drewniane rzeźby ludowe wykonane przez uczestników corocznego pleneru

Świerże:

-podworski park krajobrazowy z przełomu XVIII i XIX w.

-neogotycki kościół św.św. Piotra i Pawła

Dorohusk: barokowy pałac Suchodolskich z XVIII w. z pozostałościami parku

Husynne: zalew o pow. 100 ha z kąpieliskiem i łowiskiem wędkarskim

Uchańka: kopiec upamiętniający bitwę pod Dubienką

Dubienka: zabytkowy układ urbanistyczny miasteczka z kościołem katolickim i cerkwią prawosławną

Maziarnia Strzelecka: pałacyk myśliwski Zamoyskich

Szpikołosy: drewniany kościół MB Łaskawej z początku XIX w. (dawna cerkiew greckokatolicka)

Dziekanów:

-zespół siedziby Towarzystwa Rolniczego Hrubieszowskiego założonego przez księdza Stanisława Staszica (pozostałości murowanego dworu z 1816 r., drewniana rządcówka, murowana kuźnia i drewniany dom prezesa z 1. poł. XIX w.)

-pomnik Stanisława Staszica oraz pomnik nagrobny pierwszego prezesa TRH Józefa Grotthusa i jego żony Tekli z Jaszowskich

Moroczyn: pozostałości zespołu pałacowo-parkowego Chrzanowskich z XIX w.

Gródek: grodzisko – dawny gród Wołyń, jeden z najważniejszych ośrodków Grodów Czerwieńskich

Hrubieszów:

-zabytkowy zespół urbanistyczny miasta

-dwór Du Château z 1791 r. (dzisiaj Muzeum im. ks. Stanisława Staszica)

-prawosławna cerkiew Zaśnięcia NMP z lat 1873–1875 w stylu rosyjsko-bizantyjskim

-kościół św. Mikołaja i klasztor oo. Dominikanów z lat 1736–1766

-barokowa plebania z 1746 r., w której urodził się Aleksander Głowacki (Bolesław Prus)

-Sanktuarium MB Sokalskiej

-kościół MB Nieustającej Pomocy (dawna cerkiew prawosławna)

-kramy miejskie, tzw. Sutki, z początku XIX w.